DAŞSALAHLI BENTONİT GİL YATAĞININ MİNERALOJİ TƏRKİBİ VƏ ONUN MÜHİM XASSƏLƏRİ

Abstract

Daşsalahlı bentonit gil yatağı Azərbaycan ərazisində, Qazax çökəkliyində(cənub-qərb) yerləşən gil yatağıdır. Daşsalahlı bentonit gil yatağı santon yaşlı çöküntülər ilə əlaqədardır. Həmin bu yataqda bentonitlər şimal-şərq istiqamətində maili şəkildə yatan müxtəlif qalınlıqlara malik vulkanoklast süxurların və andezitdasitlərin arasında laylar arasında yatırlar. Bu yataq kateqoriyalar üzrə B + C1 üzrə 86 mln. ton olaraq, C2 üzrə isə 63,1 mln. ton olaraq qeydə alınmışdır. Daşsalahlı bentonit gil yatağı sənayə əhəmiyyətliliyinə görə 3 sahəyə ayrılır (Mərkəzi, Şimali, Cənub). Bentonit gillərinin tərkibi təxminən 75-80% montmorillonitlərdən təşkil olunmuşdur. Tədqiqatçılar yatağın kimyəvi tərkibini öyrənmiş və onlar bentonit gillərinin tərkibində SiO2 və Al2O3-ün yüksək dərəcədə üstünlüyünü aşkar etmişdirlər. Həmçinin, Həmin yatağın mineraloji tərkibində montmorillonit ilə yanaşı α-kvars, çöl şpatı, kristobalit, illit və kaolinit vardır.