QUYUDİBİ TƏZYİQİN DƏRİNLİK MANOMETRİ VASİTƏSİLƏ ÖLÇÜLMƏSİ ZAMANI YARANAN MÜRƏKKƏBLƏŞMƏLƏR VƏ ONLARIN ARADAN QALDIRILMASI ÜSULLARI

Abstract

Məqalədə, lay (quyudibi) təzyiqi haqqında müntəzəm məlumatın əldə edilməsinin layların, istismar və vurucu quyuların düzgün idarə edilməsində əhəmiyyəti qiymətləndirilmiş və bundan sonra onun təyin edilməsi üsulları şərh edilmişdir. Aparılan araşdırmalar əsasında müəyyən edilmişdir ki, quyudibi təzyiqinin nəzəri və emprik üsullarla təyin edilməsi iqtisadi cəhətdən səmərəli və az insan əməyinə malik olsa da, ancaq müəyyən şərtlər daxilində özünü doğruldur. Bu üsulların tədqiqi bəzi uyğunluq şərtlərinin ödənilməsinə zərurət yaradır. Məsələn, sulaşan, qum hasilatına malik olan, quyuağzı təzyiqi qazla doyma təzyiqindən kiçik, böyük qaz amilinə malik olan flüidlərin hasili və s. kimi hallarda nəzəri və emprik üsulların nəticələri təqribi xarakter daşıyır. Qeyd edilənləri nəzərə alaraq, dərinlik manometrlərinin istifadəsinin üstünlüyü göstərilmiş və üsuldan irəli gələn çətinliklər: iqtisadi ziyanın; maili quyularda quyu lüləsinin forması, su, qum və flüidin tərkibi, və s. ilə bağlı mümkün qəzaların aradan qaldırılması yolları araşdırılmışdır. Burada əsasən “Neft daşları”, “Günəşli” və “Qalmaz” yataqlarında aparılan tədqiqat işlərinin təhlilindən istifadə edilmişdir.